سرمایهگذاری هند در کشورهای همسایه، رقابت با چین بر سر نفوذ
✍️برگردان، نگارش و گردآوری: غدیر نبیزاده
هندوستان تایمز در گزارشی به سرمایهگذاری هند در منطقه در رقابت با چین اشاره کرده است. از این رو دهلی تمرکز خود را برای ارائه کمکهای توسعهای به همسایگان بهویژه در حوزه پروژههای با اثرگذاری بالا و مورد نیاز مبرم در کشورهای هدف قرار داده است.
دهلی در شمار زیادی از پروژهها از سد دوستی افغانستان ـ هند موسوم به سلما به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار گرفته تا نیروگاه اتمی در حال ساخت روپار در بنگلادش (با کمک روسیه) در حال اعطای کمکهای بلاعوض یا خط اعتباری با نرخ سود پایین است به گونهای که از ۲۰۱۲ به میزان ۲۵ میلیارد دلار خط اعتباری به ۶۱ کشور اختصاص داده که از این میان در حدود ۱۱/۶ میلیارد دلار یا ۴۶ درصد آن به همسایگان هند اختصاص یافته است.
از سال ۲۰۱۳ کمکهای بلاعوض به ارزش ۴/۲ میلیارد دلار به کشورهای عضو سارک (اتحادیه همکاریهای منطقهای جنوب آسیا) به جز پاکستان و میانمار داده شد در حالیکه این رقم از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ تنها ۱/۶۷ میلیارد دلار بود.
در افغانستان پس از تکمیل سد دوستی افغانستان و هند و ساخت پارلمان، هند درصدد است تا اقدام به احداث سد شاهتوت در آبگیر رود کابل کند که این پروژه بیشترِ آب آشامیدنی مورد نیاز برای پایتخت افغانستان را تامین خواهد کرد. یکی دیگر از فعالیتهای هند در افغانستان، تامین مالی پروژههای کوچک توسعهای به ارزش یک میلیون دلار یا کمتر است که اکنون در حدود ۵۶۰ پروژۀ این چنینی از مدرسه گرفته تا مراکز بهداشتی و مراکز آموزش حرفهای به زنان نیز در ۳۴ استان افغانستان از جمله در استانهای مورد مناقشه طالبان با بودجه ۲۰۰ میلیون دلار در جریان است.
بنگلادش بزرگترین استفاده کننده از خطوط اعتباری هند به میزان ۷/۸۶ میلیارد دلار است که بیشتر آن در ۴ سال گذشته بوده است. بیشترِ این بودجه برای امور اتصال و زیرساخت مانند بندر، خطوط راهآهن و جاده هزینه شده است.
همچنین، ایران یکی از کشورهای استفاده کننده از خطوط اعتباری هند به میزان بیش از یک میلیارد دلار است که این رقم در توسعه بندر چابهار و همچنین توسعه خطوط ریلی در شرق ایران جهت اتصال به افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی (کریدور حمل و نقل شمال ـ جنوب یا INSTC) مورد استفاده قرار گرفته است.
البته کمکهای هند تحتالشعاع میلیاردها دلاری است که چین به منطقه سرازیر کرده است. تاکنون رقم دقیقی از میزان وام یا کمکهای چین به صورت رسمی اعلام نشده است. ولی آمارهای موسسه امریکن اینترپرایز نشان میدهد که چین در سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸، ۸/۰۶ میلیارد دلار در میانمار، ۴۳ میلیارد دلار در بنگلادش، ۲۰ میلیارد دلار در سریلانکا، ۵/۴۵ میلیارد دلار در نپال و ۴۲۰ میلیارد دلار در افغانستان سرمایهگذاری کرده است.
اما با این وجود، دو مزیت سرمایهگذاری هند نسبت به چین نیز شنیدنی است:
۱٫ کمکهای چین اغلب به صورت خصوصی است و با ترس از «تلههای بدهی» همراه است. مثلا در مورد بندر هامبانتوتا در سریلانکا، که کلومبو اخیرا به همراه ۱۵ هزار هکتار زمین اطراف آن را به مدت ۹۹ سال به پکن برای از بین بردن بدهی ۱ میلیارد دلاری داد. در حالیکه طرحهای هند تحت نظارت اداره همکاری توسعهای وزارت امور خارجه هند در رقابت با چین انجام میگیرد و چنین رخدادهایی در آن صورت نمیگیرد.
۲٫ طرحهای مورد مشارکت هند به منظور بهبود اتصال با هند برای تقویت فرصتهای تجاری و ایجاد فرصت برای شرکتهای هندی است و به رغم ایجاد توسعه در زیرساختهای کشورهای هدف، نوعی وابستگی متقابل را در این کشورها ایجاد میکند.